door Dayenne Wamsteeker/ Indeboekenkast en Hebban (‘Ontroerend verhaal met een heftig thema’) en Bol / ****
Eind achttiende eeuw wordt Engelbert Kelderman administrateur van enkele plantages in Suriname. Op een van deze plantages werkt slavin Dédé. Lange tijd doet zij zwaar werk op het land, maar op een gegeven moment mag ze in de keuken van haar meester gaan werken. Dédé blijkt heerlijk te kunnen koken en krijgt een bevoorrechte positie bij haar meester. Huisslaven hebben een ander leven dan de slaven op het land, maar toch is het leven niet makkelijk en maakt Dédé soms verschrikkelijke dingen mee. In De smeekbede van Lianne Damen word je meegenomen in het leven van Dédé.
Deze roman is geschreven naar aanleiding van een gevonden brief waarin slavin Dédé haar meester bedankt dat zij is vrijgekocht. De auteur heeft aan de hand van deze brief onderzoek gedaan naar de geschiedenis en het leven van deze slavin verder ingekleurd, wat geresulteerd heeft in dit verhaal. De roman heeft twee verhaallijnen: het leven van de zwarte vrouw Dédé en de andere verhaallijn gaat over de Hollandse meester Engelbert Kelderman en later zijn zoon Gerard (Gerrit). Boeiend om het verhaal vanuit zowel de kant van de meester als vanuit de slavin te lezen. Ze leven beiden in heel verschillende werelden en ervaren de gebeurtenissen heel verschillend.
Auteur Lianne Damen heeft geschiedenis gestudeerd en lange tijd bij verschillende uitgeverijen gewerkt. Dat de auteur liefde voor de geschiedenis heeft, zie je terug in deze roman. Aan het einde van de achttiende eeuw was er veel gaande in de Republiek en op de plantages in Suriname. De auteur heeft historische feiten en verhalen verwerkt tot deze roman: De smeekbede. Hier en daar komen erg veel namen en flarden uit de geschiedenis van de Republiek naar voren, deze zijn verder niet uitgewerkt in het verhaal, maar kunnen interessant zijn om verder na te lezen.
De smeekbede gaat over een moeilijk, maar interessant thema: slavernij. De meesters en hun opzichters gaan vaak hard om met hun slaven en het is hartverscheurend om hierover te lezen. De slaven worden gedwongen om keihard te werken, ze lopen gevaar tijdens het werk en worden makkelijk doorverkocht aan een andere plantage, zonder daarbij rekening te houden met familiebanden. De dood komt ook regelmatig voor in dit verhaal. Veel slaven overlijden op jonge leeftijd, maar ook de blanken in Suriname worden vaak niet oud. Dit komt door allerlei ziekten of bevallingen die voor moeder en kind niet goed aflopen. Het verhaal is soms zwaar en heftig, maar Dédé is een moedige vrouw, waardoor het niet te zwaar wordt.
Lianne Damen heeft een beeldende en krachtige schrijfstijl, waardoor je fragmenten zo voor je ziet. Zo weet ze flora en fauna prachtig te beschrijven, de lange heftige bootreis van Suriname naar Nederland en het reilen en zeilen op de plantages. De smeekbede is een boeiende roman over het leven van een slavin op een plantage in Suriname. Het is een heftig thema en het verhaal van Dédé weet te ontroeren. Ik waardeer het boek met 4 sterren.
